
توماس ئەدیسون
توماس ئەدیسون ، ١١ ی مەها شوباتێ سالا ١٨٤٧ ێ ل میلانو ویلایەتا ئوهایو ، وەکی مەزنەکێ پێشڤەچوونا ئەمریکی دەردکەڤیت . لێگەریانا وی یا بێداوی و داهێنانێن زۆر کاریگەریەکا کویر هەیە لسەر پێشڤەچوونا وزا کارەبێ و رۆناهیێ ، نیشانەکا گرنگ هێلایە لسەر جیهانا تەکنەلوژیێ .

میراتێ ئەدیسونی ب روحا بلیمەتییا ئەمریکی هەڤواتایە . لێگەریانا وی یا دومدار بۆ پێشکەفتنێ و بەشداریێن وی یێن مەزن بۆ تەکنەلوژیێ جهێ وی وەک ئێک ژ کاریگەرترین کەسان د مێژوویا داهێنانێ دا چەسپاندییە .

ژیانا ئەدیسونی یا دەستپێکی ب مەرەقەکا زکماکی و ئاروزوویا فێربوونا خۆیەتی دیاربوو ، و تەحەدایا رێییا پەروەردا کەڤن کرییە . شوینا وێ ، وی گەشتا خۆ یا تایبەت یا ڤەدیتنێ و کارگێریێ دروستکرییە ، دروستکرنا ئێکەم تاقیگەها خۆ یا دەمکی ل ناڤ سنورێن مالا خۆ دا .

کاروانێ ئەدیسونی ب زنجیرەکا داهێنانێن گرنگ هاتییە نیشاندان کۆ کۆ ئاراستێ مێژوویێ پێکئینایە . فونوگراف ، کۆ هاتییە دیارکرن ل سالا ١٨٧٧ ، شۆرەشکرییە رێییا ئەم دەنگی تاقی بکەین . هاتنا گلۆپا کارەبای یا پراکتیکی ل سالا ١٨٧٩ی جیهان رووناهیکرییە ب رێکێن کۆ بەری هنگێ کەسێ هزر تێدا نەدکر . بەشداریێن وی بۆ لڤینا وێنێن کامیرێ بناغە دانا بۆ پێشەسازیا تشتێن خۆش یێن دەمبوراندنێ یا سەردەم و دڕوستکرنا ئێکەم تاقیگەها لێکولینا پێشەسازیێ .


هەرچەندە هەولدانێن ئەدیسونی بشێوەک راستەوخۆ هێلا ڤەدیتنا ئەسمانی نەبرییە ، لێ کارێ وی یێ پێشەنگ د ئەندازیارییا کارەبێ دا تەکنەلوژیێن سەرەکی پێشاندایە کو پاشتر بوویە بەشەکێ گرنگ د ئەرکێن ئەسمانی و پەیوەندیێن هەیڤا دەستکرد .
دانپێدان ب بلیمەتییا ئەدیسونی هاتییە کرن ب چەندین ناسناڤان ، ژوانا مەدالییا زێری یا کونگرسێ شکۆدار . ناسناڤێ "سێربەندێ مێنلو بارک" دانایەسەر ، ناڤێ وی ب زیرەکیێ و داهێنانێ هەڤواتایە . میراتێ وی بەردەوامە کۆ بهێتە پیروزکرن ل موزەخانا و دامودەزگەهێن تایبەت ب پێشڤەچوونا تەکنەلوژی .
سەرهاتییا ژیانا ئەدیسونی ب خۆراگری و تەرخانکرنا بێداوی هاتییە نیشاندان . ژیانا وی ب دوو زەواجا و دلخۆشییا شەش زارۆکان دەولەمەندبوویە . رەوشتێ کارێ وی یێ دژوار تنێ ل ویلایەتێن ئێکگرتی پتری هزار داهێنانان ئەنجامدا . هەرچەندە توشی ئاستەنگان و شکەستنان بوو ، لێ ئیرادا وی چجارا نەهاتییە راوەستاندن ، بوویە ئەگەر جیهانا تەکنەلوژی بهێتە پێکئینان . میراتێ توماس ئەدیسونی بەلگەیە لسەر بلیمەتی و شیانا ئەمریکی . داهێنانێن وی ژیانا رۆژانە گوهورییە و بناغە دانایە بۆ پێشڤەچوونا تەکنەلوژیا پاشەرۆژێ . کاریگەرییا وی بەردەوامە بۆ دەنگڤەدانێ ، کاریگەرییەکا بەردەوام هێلاییە لسەر جیهانا سەردەم و ئیلهاما جیلێن داهاتی .